Polityka przemysłowa należy do najważniejszych narzędzi uzasadniających aktywną rolę państwa w gospodarce otwartej na globalną wymianę. Jej głównym celem jest kształtowanie struktury gospodarczej w sposób sprzyjający trwałemu i zrównoważonemu rozwojowi.

Jednym z najważniejszych filarów polityki przemysłowej pozostaje polityka inwestycyjna, która tworzy warunki do angażowania kapitału prywatnego i publicznego w projekty rozwojowe. Samo „wsparcie inwestycji” zmienia dziś swój charakter. Dawniej najważniejsze były zachęty fiskalne – specjalne strefy ekonomiczne, granty czy ulgi podatkowe – natomiast obecnie inwestorzy coraz częściej patrzą szerzej.

W dzisiejszych realiach najważniejszymi czynnikami dla inwestora są:

• Stabilność otoczenia regulacyjnego oraz makroekonomicznego.
• Przewidywalność prawa, polityki podatkowej oraz systemu energetycznego.
• Dostęp do taniej, pewnej oraz zielonej energii.
• Dostęp do wykwalifikowanych robotników
• Sprawne zaplecze logistyczne.
• Zamówienia publiczne np. 4% PKB na armię, co zapewnia długofalowy popyt.

Dane z 2024 r. pokazują wyraźnie, że Polska pozostaje w tyle za bardziej rozwiniętymi gospodarkami; inwestycje brutto (GFCF) spadły z 17,7% PKB w 2023 r. do około 17,4% PKB w 2024 r. W Szwecji inwestycje brutto osiągały w tym samym czasie poziom około 25,1 % PKB, we Francji – 21,5 % PKB.

Wobec takiej dysproporcji Polska potrzebuje nie tylko utrzymywać dobre otoczenie regulacyjne, ale także szukać nowych, skuteczniejszych instrumentów wsparcia inwestycji prywatnych — takich, które mogą przyciągnąć więcej kapitału pomimo obecnego deficytu przewag strukturalnych.

Model polityki inwestycyjnej nie ma charakteru uniwersalnego. Kształtuje się on pod wpływem uwarunkowań instytucjonalnych poszczególnych państw, ram regulacyjnych Unii Europejskiej oraz dynamiki globalnej gospodarki. Polska w ciągu ostatnich trzech dekad wypracowała własne rozwiązania, dopasowane do potrzeb kolejnych etapów transformacji i rozwoju gospodarczego. Obecnie, wobec wyczerpywania się dotychczasowych źródeł wzrostu oraz rosnących wyzwań międzynarodowych, konieczne staje się nadanie polityce inwestycyjnej nowego wymiaru i otwarcie jej na innowacyjne formy wspierania inwestycji prywatnych.

Przedstawiamy najnowszy raport Instytutu Sobieskiego pt. “Włączmy silnik wzrostu. Nowy system wsparcia inwestycji po 2026”. Raport przedstawia kompleksową propozycję modernizacji systemu wsparcia inwestycji po 2026 roku:

• Stworzenie nowej generacji stref ekonomicznych (SSE 2.0).
• Konsolidację zarządzania i wzmocnienie roli instytucji rozwoju.
• Budowę sieci strategicznych parków przemysłowo-inwestycyjnych w całej Polsce.
• Uwzględnia europejskie ramy pomocy publicznej CISAF, które otwierają możliwości wsparcia projektów przemysłowych, energetycznych i technologicznych – w tym w sektorze obronnym oraz technologii półprzewodnikowych.

To propozycja nowego silnika wzrostu: współczesnej polityki inwestycyjnej, która odpowiada
na wyzwania globalnej gospodarki i pozwala Polsce ponownie przyspieszyć.

Autorami raportu są:

• Jadwiga Emilewicz
• Zbigniew Bednarski
• Mateusz Berger
• Marta Hausmann
• Bartosz Jeziorski
• Paweł Kolczyński
• Justyna Korycka
• Aleksandra Lisicka-Firlej
• Jacek Łuczyński
• Krzysztof Konrad Michalski
• Rafał Olesiński
• Piotr Patkowski
• Magdalena Tyrakowska-Szymczak
• Maciej Żukowski

Partnerem raportu jest Kancelaria Prawna Olesiński i Wspólnicy.

---

Polska gospodarka wchodzi w etap, w którym dotychczasowe źródła wzrostu wyczerpują się, a globalna konkurencja o kapitał staje się coraz ostrzejsza. Inwestorzy nie wybierają już lokalizacji wyłącznie na podstawie ulg podatkowych. Dziś najważniejsze są stabilność regulacyjna, przewidywalność polityki gospodarczej, dostęp do taniej energii, kapitał ludzki oraz nowoczesna infrastruktura. W tym kontekście polityka inwestycyjna staje się jednym z najważniejszych narzędzi kształtowania długofalowej konkurencyjności państwa.

Mamy nadzieję, że zaprezentowana przez nas koncepcja stanie się impulsem do debaty na temat modernizacji systemu wsparcia inwestycji po 2026 roku. Liczymy również, że stanie się inspiracją dla decydentów przy tworzeniu skutecznych mechanizmów realizacji tego celu.