Rynek odpadów komunalnych w Polsce jest wart 1,7 mld zł. System, który został wprowadzony kilka lat temu miał uszczelnić odpady będące w systemie. Efekt jest jednak odwrotny od zamierzonego – odpadów w systemie jest mniej – zwraca uwagę Tomasz Styś, ekspert Instytutu Sobieskiego w raporcie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2030”, który został zaprezentowany 24 maja w Centrum Prasowym PAP.

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2030

Seminarium wokół raportu Instytutu Sobieskiego, 24.05.2016

Według eksperta ustawa śmieciowa obowiązująca od 2013 roku nałożyła na gminy zbyt wiele obowiązków związanych z gospodarką odpadową, nie zapewniając im odpowiednich narzędzi do ich realizacji. Brak odpowiednich regulacji prawnych, umożliwiających samorządom obniżanie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami jest jedną z barier, które blokują rozwój rynku. Związane jest to m.in. z kwestią posiadania odpadów. Ekspert zwraca uwagę na to, że samorządom trzeba pomóc przy wprowadzaniu optymalizacji kosztów.

Biorąca udział w seminarium Julia Patorska z Deloitte Advisory, specjalizująca się w systemie gospodarki odpadami opakowaniowymi, podkreśliła, że system odpadów ciągle się zmienia, bo zmieniają się same odpady i nasza świadomość ich znaczenia. Wyczerpujące się zasoby, zmuszają  nas do lepszego gospodarowania odpadami. Julia Patorska podkreśliła także, że ciągle brakuje danych o systemie. Trzeba zatem stworzyć sposób raportowania i analizy, gdyż bez nich skuteczny nadzór jest niemożliwy.

Zdaniem Hanny Marliere, specjalistki do spraw systemu przetwarzania odpadów z Green Management Group, na razie mamy do czynienia nie tyle z systemem, co z jego elementami. Brakuje ścisłych powiązań między nimi i mechanizmu kontroli. Podobnie jak Julia Patorska, zwróciła ona uwagę, że obecne dane o systemie są niskiej jakości i trudno na ich podstawie stworzyć nowe dokumenty strategiczne o odpadach.

Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego, w swojej wypowiedzi skupił się głównie na kwestiach energetycznych i potencjale ekonomicznym jaki drzemie w odpadach. W czasie prac nad raportem dostrzeżono możliwość synergii między energetyką a sektorem odpadów. Warto tu podkreślić, że unijna dyrektywa z 2009 dot. odnawialnych źródeł energii, pozwala na rozwój miksu energetycznego w oparciu o odnawialne technologie.

Wśród  najważniejszych rekomendacji Instytutu Sobieskiego znalazło się:

• Wprowadzenie zakazu rozliczania ryczałtowego;
• Wprowadzenie dla gmin liczących powyżej 10 tys. mieszkańców obligatoryjnego podziału na sektory;
• Przeprowadzenie oceny obowiązujących regulacji i istniejących rozwiązań instytucjonalnych pod kątem ich zgodności z hierarchią postępowania z odpadami i kolejnością priorytetów wynikających z hierarchii postępowania z odpadami;
• Ujednolicenie kluczowych definicji związanych z gospodarowaniem odpadami we wszystkich obowiązujących regulacjach.