Instytut Sobieskiego prezentuje raport pt. „Głos społeczeństwa obywatelskiego w debacie Konferencja o Przyszłości Europy„, który powstał we współpracy ekspertów z 4 think-tanków:
1. Instytut Spraw Zagranicznych i Handlu / Institute for Foreign Affairs and Trade (Węgry)
2. Instytut Polityki i Społeczeństwa / Institute for Politics and Society (Czechy)
3. Fundacja F. A. Hayeka / A. Hayek Foundation (Słowacja)
4. Instytutu Sobieskiego

Niniejszy raport jest głosem ekspertów z Grupy Wyszehradzkiej (V4), w trakcie trwającej Konferencji
w sprawie przyszłości Europy, która rozpoczęła się 9 maja 2021 roku. Są to największe od 2005 roku międzynarodowe konsultacje, organizowane przez instytucje europejskie, ale też pierwsze konsultacje włączające także głos wielu obywateli i angażujący społeczeństwo obywatelskie. Celem konsultacji jest znalezienie odpowiedzi na pytanie “Jakiej Unii chcą obywatele państw członkowskich?” i przedstawienie tych oczekiwań decydentom politycznym.

Konferencja zaangażowała losowo wybranych Europejczyków w dyskusję o rozwoju integracji europejskiej, a także włączyła ich w wypracowywanie decyzji politycznych, aby przeciwdziałać deficytowi demokracji w Unii Europejskiej (UE). Szczególne miejsce w tej dyskusji mieli – w założeniu – zająć przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego zorganizowanego w formule think-tanków. Problemem dotychczasowych dyskusji o przyszłości Europy było skoncentrowanie debaty przede wszystkim w Europie Zachodniej. Jak się wydaje w niewystarczającym stopniu był
słyszany głos przedstawicieli Europy Środkowej, a tym samym społeczeństwa obywatelskiego reprezentującego nowe państwa członkowskie, które weszły do UE po 2004 roku.

Dyskusja w ramach projektu gromadzącego przedstawicieli think-tanków z Grupy Wyszehradzkiej koncentrowała się wokół trzech głównych obszarów:
1. spraw ustrojowych Unii Europejskiej,
2. bezpieczeństwie energetycznym V4,
3. polityce cyfrowej.

W debacie europejskiej ważne jest szukanie sojuszników i mówienie „głosem regionu” – jest on silniejszy, niż głos pojedynczych państw. Niniejszy raport traktujemy jako wniesienie myśli intelektualnej ekspertów V4 do debaty międzynarodowej nad rozwojem i przyszłością UE. Nasze rozwiązania, szczególnie z perspektywy wybuchu wojny w Ukrainie, a także wychodzenia państw UE z pandemii Covid-19, mają na celu zaproponowanie idei łączących narody europejskie, co – naszym zdaniem – zaprocentuje wzmocnieniem całej wspólnoty, a także regionu państw V4.

W dobie rosnących wyzwań gospodarczych, konfliktów geopolitycznych na granicach UE, potężnych
trudności wewnętrznych w samej Unii należy szukać takich metod zarządzania, które będą optymalne dla rozwiązywania kryzysów. Jednocześnie powinniśmy szanować demokracje narodowe i porządki
konstytucyjne w państwach członkowskich. Dlatego należy zmienić podejście europejskich przywódców do projektowania UE dla przyszłych pokoleń (aby zminimalizować ryzyko upadku projektu europejskiego). Państwa powinny skupić się na obszarach, w których mogą współpracować, nie zaś na wzajemnym oskarżaniu się powodującym dezintegrację. W związku z agresją Rosji na Ukrainę już obserwujemy pewną zmianę w polityce unijnej, spowodowaną – w niektórych państwach Europy Zachodniej – oddolnymi ruchami społecznymi. Zatem głos społeczeństwa obywatelskiego ma sens i cieszymy się, że mógł wybrzmieć w konsultacjach o przyszłości Europy.

Roczna debata prowadzona pod hasłem Konferencja o przyszłości Europy zmierza do podsumowania
paneuropejskiej debaty. Nasz dokument ma znaczenie strategiczne i geopolityczne – może zostać wykorzystany przez polityków państw V4 przy formułowaniu unijnego stanowiska dotyczącego polityki ustrojowej UE, polityki energetycznej i cyfrowej, jak również może być źródłem informacji dla obywateli nt. wyzwań, przed którymi stoi integracja europejska.

Pomysłodawcą projektu jest Instytut Sobieskiego, którego misją jest Tworzenie idei dla Polski.

Autorami raportu są:
I – Ustrój UE
Tomasz Grzegorz Grosse (The Sobieski Institute – Poland)
Péter Stepper (Külügyi és Külgazdasági Intézet – Hungary)
Šárka Shoup (Institute for Politics and Society – Czechia) 
II – Energetyka
Rafał Libera (The Sobieski Institute – Poland)
György Ilyash (Külügyi és Külgazdasági Intézet – Hungary)
Karel Sál (Institute for Politics and Society – Czechia) 
III – Cyfryzacja
Bartłomiej Michałowski (The Sobieski Institute – Poland)
Márton Ugrósdy (Külügyi és Külgazdasági Intézet – Hungary) 
Martin Reguli (F.A.Hayek Foundation – Slovakia)
Roman Máca (Institute for Politics and Society – Czechia)

Raport powstał we współpracy z Angeliką Gieraś (The Sobieski Institute – Poland).

Projekt został sfinansowany ze środków Funduszu Wyszehradzkiego.